Τι είναι η δοκιμασία κόπωσης;

Η δοκιμασία κόπωσης, γνωστή και σαν "τεστ κόπωσης" ή "δοκιμασία κυλιόμενου τάπητα", χρησιμοποιείται από τους ιατρούς για να καθοριστεί πόσο καλά λειτουργεί η καρδιά του ασθενούς κατά την φυσική δραστηριότητα. Όταν η καρδιά αντλεί εντονότερα αίμα κατά την διάρκεια της άσκησης, η δοκιμασία κόπωσης μπορεί να αποκαλύψει προβλήματα όπως κακή παροχή αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να μην είναι εμφανή στην ήπια σωματική δραστηριότητα. Το τεστ κοπώσεως επίσης βοηθά τον ιατρό να συστήσει στους ασθενείς τον καλύτερο τρόπο φυσικής δραστηριότητας τους.

Τυπικά το τεστ κόπωσης περιλαμβάνει περπάτημα σε κυλιόμενο τάπητα ή στατικό ποδήλατο ενώ παρακολουθείται η αναπνοή, η αρτηριακή πίεση και η καρδιακή συχνότητα του ασθενούς.

Σύμφωνα με το American Heart Association, «το τεστ κόπωσης μπορεί να δείξει εάν υπάρχει μειωμένη παροχή αίματος στις αρτηρίες που πηγαίνουν στην καρδιά (στεφανιαίες αρτηρίες).»
Κάποιοι ασθενείς μπορεί να μην μπορούν να αθληθούν σε φυσιολογικό τεστ, για παράδειγμα άτομα με αρθρίτιδες ή συγκεκριμένες αναπηρίες των άκρων. Υπάρχει ένα άλλο τεστ, η φαρμακολογική δοκιμασία (χημική) κόπωσης, όπου ο ιατρός χορηγεί στον ασθενή φάρμακα που κάνουν την καρδιά να λειτουργεί εντονότερα, όπως κατά την διάρκεια άσκησης.

Γιατί να κάνουμε τεστ κόπωσης
Ο ιατρός μπορεί να συστήσει δοκιμασία κόπωσης για να καθορίσει εάν ο ασθενής:
Έχει αρρυθμία- ακανόνιστο ή μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Όταν οι ηλεκτρικές διεγέρσεις που συντονίζουν τον καρδιακό ρυθμό είναι ελαττωματικές, η καρδιά μπορεί να χτυπά ακανόνιστα.
Έχει καρδιολογικά συμπτώματα, όπως δύσπνοια ή θωρακικό άλγος.
Είναι κατάλληλος για πρόγραμμα άθλησης, και αν είναι πόσο έντονα μπορεί να αθληθεί.
Είναι κατάλληλος για πρόγραμμα καρδιακής αποκατάστασης, και εάν ναι, πόσο έντονα μπορεί να αθληθεί.
Απαντά στην καρδιολογική αγωγή
Χρειάζεται άλλες εξετάσεις για να ανιχνεύσουν αποφραγμένες αρτηρίες, όπως στεφανιογραφία
Μελέτη που διεξήχθη στη Κλινική του Κλίβελαντ κατέληξε ότι η δοκιμασία κόπωσης μπορεί να εντοπίσει τους ασθενείς με αποφρακτική υπνική άπνοια με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια της δοκιμασίας κόπωσης σε κυλιόμενο τάπητα?

Κατά τη διάρκεια του τεστ κόπωσης ο ιατρός προσπαθεί να καθορίσει την καρδιακή συχνότητα, την αρτηριακή πίεση , την αναπνοή και το πόσο κουρασμένος/ η αισθάνεται σε διαφορετικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.

Κατά την διάρκεια του τεστ κόπωσης, στον ασθενή γίνεται ηλεκτροκαρδιογράφημα, (Η.Κ.Γ.). Είναι ένα απλό τεστ που καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς- βοηθά τον ιατρό να καταλάβει πόσο καλά λειτουργεί η καρδιά. Το Η.Κ.Γ. δείχνει πόσο γρήγορα χτυπά η καρδιά, αναλύει τον καρδιακό ρυθμό, και μετρά την ισχύ και τον συγχρονισμό των ηλεκτρικών διεγέρσεων καθώς αυτές διασχίζουν κάθε τμήμα της καρδιάς.

Για τον έλεγχο του Η.Κ.Γ., καλώδια με ηλεκτρόδια συνδέονται στο στήθος του ασθενή, στα χέρια και στα πόδια. Προς το τέλος ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί να αναπνέει με επιστόμιο.

Το τεστ βοηθά να καθοριστεί εάν ο ασθενής έχει καρδιακή νόσο, και αν ναι , πόσο σοβαρή είναι αυτή.
Ακολουθεί μια βήμα προς βήμα περιγραφή του τι συμβαίνει σε ένα τεστ κόπωσης με κυλιόμενο τάπητα:

Συνδέεστε στην συσκευή που παρακολουθεί την καρδιά σας
Τοποθετείται περιχειρίδα μέτρησης αρτηριακής πίεσης στο πάνω τμήμα του ενός χεριού
Στέκεστε πάνω στον τάπητα
Ο τάπητας κινείται και εσείς περπατάτε αργά
Ο τάπητας σταδιακά επιταχύνει
Ο τάπητας παίρνει ανοδική κλίση
Ο τάπητας έχει μπάρα ώστε να κρατηθείτε σε περίπτωση που νοιώθετε αστάθεια. Όμως , προσπαθήστε να μη κρατιέστε συνέχεια (εκτός αν σας πούνε να το κάνετε), καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την αξιοπιστία των ενδείξεων.
Σας ζητούν να αναπνεύσετε με ένα σωλήνα για ένα ή δύο λεπτά.
Αφού επιβραδύνει, κατεβαίνετε, στέκεστε ακίνητος για μερικά δευτερόλεπτα και μετά ξαπλώνετε.
Η ιατρική ομάδα κάνει μετρήσεις για την αρτηριακή πίεση σας κλπ

Πόσο διαρκεί ένα τεστ κόπωσης;
Τα τεστ κόπωσης δεν διαρκούν πάνω από 15 λεπτά. Ο ιατρός πρέπει να ασκήσει την καρδιά εντονότερα για περίπου 8 με 12 λεπτά ή περισσότερο.

Εάν εμφανιστεί κάποιο από τα παρακάτω σημεία ή συμπτώματα, ο ιατρός πρέπει να διακόψει την εξέταση:
· Νοιώθετε ζάλη
· Λαχανιάζετε έντονα
· Η πίεσή σας είναι πολύ υψηλή / ή πολύ χαμηλή
· Διαπιστώνεται αρρυθμία
· Έχετε πόνο στο στήθος
· Η συσκευή του Η.Κ.Γ. δείχνει συγκεκριμένες παθολογικές μεταβολές

Τα αποτελέσματα του τεστ κόπωσης

Εάν το τεστ κόπωσης δεν ανιχνεύσει κάποια ανωμαλία, ο ιατρός δεν θα συστήσει άλλες εξετάσεις.

Κάποια άτομα, όμως, μπορεί να φαίνονται «υγιή» μετά από ένα τεστ κόπωσης, αλλά να συνεχίζουν να έχουν τα συμπτώματα που κατά αρχάς τους έφεραν στον ιατρό. Αυτά τα συμπτώματα μπορούν ακόμα και να επιδεινωθούν. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ιατρός μπορεί να συστήσει μια πυρηνική εξέταση, που ενδεχομένως να είναι πιο λεπτομερής και ακριβής στην εκτίμηση της καρδιάς του ασθενούς.

Εάν το τεστ κόπωσης ανιχνεύσει αρρυθμία ή στεφανιαία νόσο, ο ιατρός και ο ασθενής θα συζητήσουν το θεραπευτικό πλάνο, και πιθανά περισσότερες εξετάσεις.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιάς και Πνευμόνων, οι ασθενείς που δεν μπορούν να ασκηθούν για όσο θεωρείται φυσιολογικό για την ηλικία τους μπορεί να έχουν προβλήματα με τη ροή του αίματος στην καρδιά, αναιμία, πνευμονική νόσο, ή να είναι σε ιδιαίτερα κακή φυσική κατάσταση.

Το τεστ κόπωσης μπορεί να έχει ζητηθεί για να καθοδηγεί την θεραπεία υπάρχουσας καρδιακής νόσου. Σε αυτή την περίπτωση τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν τον ιατρό να καθορίσει εάν η θεραπεία που ακολουθείται είναι η κατάλληλη.