Τι πρέπει να κάνετε αν πάθετε τροφική δηλητηρίαση. Ποια τα συμπτώματα που προκαλεί το χαλασμένο φαγητό;

Οι τροφικές δηλητηριάσεις αποτελούν τις πιο κοινές παθολογικές καταστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Όμως, στη χώρα μας μας απειλούν ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

Το χαλασμένο φαγητό είναι η πιο συχνή αιτία τροφικής δηλητηρίασης, ωστόσο δεν είναι η μόνη. Συγκεκριμένα, οι τροφικές δηλητηριάσεις προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένων τροφών ή ποτών και οφείλονται σε βακτήρια, ιούς ή παράσιτα, τα οποία είτε αναπτύχθηκαν πάνω σε μη καλοσυντηρημένα τρόφιμα είτε επιμόλυναν τα τρόφιμα εξαιτίας κακών συνθηκών υγιεινής. Τέτοιοι μικροοργανισμοί είναι τα κολοβακτηρίδια, η σαλμονέλα, ο σταφυλόκοκκος, η λιστέρια, η σιγκέλα και διάφορα άλλα που μπορούν να μολύνουν μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων. Σοβαρές και άκρως επικίνδυνες για τη ζωή μας τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να πάθουμε και από την κατανάλωση τροφών που από τη φύση τους έχουν δηλητηριώδεις ουσίες, όπως για παράδειγμα ορισμένα είδη μανιταριών.

Τα συμπτώματα μιας τροφικής δηλητηρίασης ποικίλλουν γιατί εξαρτώνται συνήθως από το μικρόβιο που την προκάλεσε.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι
η ναυτία,
ο εμετός,
η διάρροια,
ο πόνος στην κοιλιά,
η ατονία.

Σε πιο σοβαρές τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να εμφανιστούν
αιμορραγικές προσμείξεις στις διαρροϊκές κενώσεις,
πονοκέφαλος,
πυρετός,
αίσθημα αδυναμίας και
αρθραλγίες.

Η ένταση επίσης των συμπτωμάτων θα εξαρτηθεί από τη φυσική σας κατάσταση και από την ποσότητα του μικροβίου ή της τοξίνης που θα πάρετε. Όσο, δηλαδή, μεγαλύτερη ποσότητα μολυσμένης τροφής καταναλώσετε, τόσο πιο σοβαρή θα είναι και η δηλητηρίαση που θα πάθετε.


Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης δεν εμφανίζονται αμέσως μετά τη λήψη της μολυσμένης τροφής. Ο χρόνος εκδήλωσης ποικίλλει ανάλογα και πάλι με το μικρόβιο που την έχει προκαλέσει. Μπορεί, λοιπόν, να εκδηλωθούν 30 λεπτά μετά, αλλά και έπειτα από μία ή δύο μέρες ή και περισσότερες. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες φορές χρειάζεται να αναζητήσετε τα αίτια σε τροφές που καταναλώσατε λίγες μέρες πριν. Οι ενοχλήσεις, πάντως, διαρκούν μία ή δύο μέρες, αλλά σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν και τις δέκα.

Τις περισσότερες φορές η τροφική δηλητηρίαση περνάει χωρίς να απαιτείται ιατρική υποστήριξη. Αρκεί να πίνετε νερό για να αντικαταστήσετε τα υγρά που χάθηκαν με τους εμετούς και τις διάρροιες και να ακολουθήσετε μια ελαφριά δίαιτα με περιορισμένα λιπαρά και φυτικές ίνες, που επιβαρύνουν το έντερο.


Τι πρέπει να κάνετε:
-Αποφύγετε την κατανάλωση φυτικών ινών (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά), καθώς αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου. Για τον ίδιο λόγο καλό είναι να αποφύγετε το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
-Καταναλώνετε στερεές τροφές, όπως ρύζι, λευκό κρέας, κοτόπουλο και πατάτες βραστές.
-Πίνετε πολλά υγρά, καθώς ο εμετός και η διάρροια μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ηλεκτρολυτών και αφυδάτωση.
-Αλατίζετε ελαφρά τις τροφές σας, καθώς το αλάτι περιέχει κάλιο και νάτριο που βοηθούν στην αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών.


ΠΟΤΕ ΝΑ ΖΗΤΗΣΕΤΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
- Η διάρροια και οι εμετοί διαρκούν πάνω από 2-3 μέρες.
- Η διάρροια και οι εμετοί συνοδεύονται από υψηλό πυρετό, πόνο στην κοιλιά, ζάλη ή αίμα στα κόπρανα.
- Έχετε επίμονους εμετούς ή νιώθετε αφυδατωμένοι.
- Εμφανίσετε υπόταση και σύγχυση, η προσφυγή σας στο γιατρό ή στο νοσοκομείο θα πρέπει να είναι άμεση.
- Ανήκετε σε ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένα άτομα, βρέφη και μικρά παιδιά, διαβητικοί, καρκινοπαθείς, άτομα που έχουν υποβληθεί σε εγχειρίσεις στο στομάχι κλπ)

Η πρόληψη των τροφικών δηλητηριάσεων δεν εξαρτάται μόνο από τις δικές μας ενέργειες, αλλά και από μια μεγάλη αλυσίδα που ξεκινάει από την παραγωγή και φτάνει στην κατανάλωση με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς. Ωστόσο, εάν τηρείτε κάποιες βασικές αρχές και λαμβάνετε τα απαραίτητα μέτρα προστασίας όταν ψωνίζετε, όταν συντηρείτε τα τρόφιμα και όταν τρώτε έξω, μπορείτε σίγουρα να περιορίσετε σημαντικά τη συχνότητά τους.


Ο δεκάλογος της σωστής πρόληψης.
1. Πλένετε πάντα καλά τα χέρια σας όταν πρόκειται να έρθουν σε επαφή με τροφή και ιδίως αφού χειριστείτε νωπά κρέατα.
2. Χρησιμοποιείτε διαφορετικά εργαλεία (μαχαίρια, επιφάνειες κοπής) για ωμά κρέατα και ψημένα τρόφιμα. Πλένετέ τα επίσης σχολαστικά έπειτα από κάθε χρήση.
3. Απολυμαίνετε με αραιό διάλυμα χλωρίου το νεροχύτη και τους πάγκους της κουζίνας.
4. Διατηρείτε τα παγωμένα τρόφιμα πάντα παγωμένα και τα ζεστά πάντοτε ζεστά. Με άλλα λόγια, τα είδη του ψυγείου πρέπει γρήγορα να μπαίνουν (κατάλληλα συσκευασμένα) στο ψυγείο ή στην κατάψυξη και τα ψημένα να καταναλώνονται εντός δύο ωρών ή να μπαίνουν στο ψυγείο, ιδίως το καλοκαίρι, αφού τα μικρόβια αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται όταν ένα ψημένο τρόφιμο αφήνεται να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου.
5. Πλένετε προσεκτικά φρούτα και λαχανικά κάτω από τρεχούμενο νερό (δεν απαιτείται η χρήση σαπουνιού ή απορρυπαντικού).
6. Μην αφήνετε το ωμό κρέας να ακουμπά ή να στάζει σε άλλα τρόφιμα.
7. Μην προσθέτετε σάλτσα ή μαρινάτα σε ψημένο κρέας την οποία είχατε πρώτα χρησιμοποιήσει σε ωμό.
8. Χρησιμοποιείτε ασφαλές νερό τόσο για την πόση όσο και για τον πάγο και το επιμελές πλύσιμο των τροφών.
9. Αποφεύγετε την παρασκευή ειδών ζαχαροπλαστικής που δεν ψήνονται και στα οποία χρησιμοποιούνται ωμά αυγά.
10. Όταν ξεπαγώνετε τρόφιμα, η απόψυξη πρέπει να γίνεται στο ψυγείο, στους 4 βαθμούς Κελσίου, για να παρεμποδιστεί η ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων. Αν βιάζεστε, η απόψυξη μπορεί να γίνεται μέσα σε κρύο νερό ή στο φούρνο μικροκυμάτων, με την προϋπόθεση όμως ότι πρέπει να μαγειρεύονται αμέσως μετά την απόψυξη.

Αναγνωρίστε το αλλοιωμένο παγωτό.
Μην αγοράζετε παγωτά που εμφανίζουν ελαττώματα στη συσκευασία τους (π.χ. παραμορφωμένες ή διαρρηγμένες συσκευασίες), γιατί αυτό μπορεί να δηλώνει είτε προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη, οπότε το παγωτό έχει εν μέρει αποψυχθεί και επανακαταψυχθεί, είτε λανθασμένους χειρισμούς από το προσωπικό στους τρόπους μεταφοράς, μεταχείρισης και διάθεσης των παγωτών στα σημεία πώλησης. Επίσης, πριν την κατανάλωση του παγωτού, παρατηρήστε αν υπάρχουν κρύσταλλοι στο εσωτερικό του. Οι μεγάλοι κρύσταλλοι πάγου αποτελούν ένδειξη ότι το παγωτό έχει λιώσει και ξαναπαγώσει, γεγονός που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων. Όταν αγοράζετε χύμα παγωτό, ελέγξτε τις συνθήκες διατήρησής του στις βιτρίνες. Οι καταψύκτες θα πρέπει να λειτουργούν σε θερμοκρασίες μικρότερες από μείον 18 βαθμούς Κελσίου, να μην είναι εκτεθειμένοι στον ήλιο και να κλείνουν ερμητικά.

Να πάρω κάτι από το δρόμο;
Μέχρι να φτάσετε στον προορισμό των διακοπών σας, συχνά χρειάζεται να φάτε κάτι πρόχειρο από κυλικεία πλοίων, τρένων, καντίνες στο δρόμο κ.λ.π. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας φανούν χρήσιμες:
Προσέχετε τα έτοιμα σάντουιτς που αγοράζετε να διατηρούνται στο ψυγείο.
Έτοιμα σνακ (τυρόπιτες, σπανακόπιτες, πίτσες κ.λ.π.) πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60 βαθμών Κελσίου, να σας δίνουν δηλαδή την εντύπωση ότι είναι πολύ ζεστά.
Τα σουβλάκια (γύρος, καλαμάκια) πρέπει να είναι καλοψημένα.
Σαλάτες που διατίθενται σε σάλαντ μπαρ πρέπει να διατηρούνται υπό ψύξη.
Τα ψυγεία με αναψυκτικά και εμφιαλωμένα νερά να μην είναι εκτεθειμένα στον ήλιο και να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία (μικρότερη από 7 βαθμούς Κελσίου).